
Jaslar hám Sport

Ikramov Adxam Ilxamovich
Ózbekstan Respublikası sport ministri

Sadullaev Alisher Zafar ulı
Ózbekstan Respublikasınıń Jaslar isleri agentliginiń direktorı
Mámleketimizde jaslarǵa tiyisli mámleket siyasatı salasında keń kólemli jumıslar ámelge asırılıp atır. Ótken waqıt ishinde jaslardı hár tárepleme qollap-quwatlaw, olardıń huqıq hám nızamlı máplerin qorǵaw, mámleketimiz perspektivası ushın juwapkershilikti óz moynına alıwǵa ılayıq, ǵayratkor, ǵajarlı jaslardı tárbiyalaw boyınsha bólek sistema jaratıldı.
Ózbekstan Respublikası sport ministrligi, Oliy Majlis palataları janında Jaslar parlamentleri, Jaslar akademiyası shólkemlestirildi. Aymaqlarda «Joybarlar fabrikası» jumıs basladı. Jetkinshektiń saw ósiwi, sapalı bilimlendiriw alıwı hám bárkámal tulǵa bolıp erjetiwin támiyinlew, sonıń menen birge, jaslardıń mádeniyat, kórkem óner, sport, informaciya texnologiyaları hám kitap oqıwǵa bolǵan qızıǵıwshılıǵın hár tárepleme qollap-quwatlawǵa qaratılǵan «bes zárúrli ǵayrat»tı engiziw boyınsha nátiyjeli jumıslar ámelge asırılıp atır. Jurtımızda shólkemlestirilip atırǵan jańa mámleketlik hám mámleketlik emes mektepge shekem bilimlendiriw shólkemleri, ulıwma bilim beriw mektepleri, joqarı oqıw orınları, abıraylı shet el universitetlerdiń filialları, zamanagóy IT-parklar, mádeniyat mákemeleri hám sport imaratları, ulıwma jańa úlgindegi bilimlendiriw dárgayları bugungi globallasıw sharayatında básekige ılayıq bolǵan jetik kadrlardıń jańa áwladın tárbiyalawǵa xizmet etip atır. Jaslardı qollap-quwatlaw sistemasın tupten reformalaw hám jáne de rawajlandırıw maqsetinde 2021 jıl mámleketimizde «Jaslardı qollap-quwatlaw hám xalıq salamatlıǵın bekkemlew jılı» dep daǵaza etildi.
Jaslar isleri agentligi tərepinen "Jaslar dəpteri" elektron platformasi - social, ekonomikalıq, huqıqıy, psixologiyalıq qollap-quwatlawǵa, bilim həm kəsip úyreniwge mútajligi həm qızıǵıwshılıǵı bolǵan, jumıssız jaslardıń məselelerin anıqlaw, saplastırıw həm qadaǵalawın aparıw boyınsha maǵlıwmatlar bazası bolıp. Bul baza on segiz jastan otız jasqa deyingi jaslardı óz ishine aladı həm platforma arqalı jumıs menen təmiyinlenedi.
Ózbekstanda sport hám dene tárbiyasın rawajlandırıw hám ǵalabalastırıwǵa úlken itibar qaratılıp atır. Ǵárezsizlik jıllarında mámleketimizde professional sportshılar, tárbiyashılar, arbitrlar tayarlawdıń nátiyjeli sisteması jaratıldı. Bul maqsetlerdiń ámelge asırılıwı respublikada salamat turmıs tárizin keń propaganda etiw, hár tárepleme bárkámal jaslardı tárbiyalaw, dene tárbiyası hám sporttı jáne de rawajlandırıwǵa hár tárepleme xızmet etip atır. Ózbekstan Respublikasınıń “Dene tárbiyası hám sport tuwralı” nızamı hám de puqaralardı, ásirese, jaslar, hayallar hám balalardı dene tárbiyası hám sportqa keń qosıwǵa qaratılǵan basqa normativ-huqıqıy hújjetler usı jóneliste ámelge asırılıp atırǵan reformalardıń zárúrli huqıqıy tiykarı bolıp tabıladı. Mámleketimiz bayraǵına reńlerin qorǵap atırǵan jas ul-qızlar, individual hám oyın baǵdarları boyınsha qánigeler wákillik ánjumanlarında ayrıqsha tayarlıq hám ájayıp uqıp kórsetiw jetip atırǵanı bay sport baǵdarlamalarına ie mámleket wákili ekenin tastıyıqlaydı. Ámelge asırılıp atırǵan ilajlar nátiyjelerin sport penen shuǵıllanap atırǵan elleslerimiz qatarı artıp, túrli xalıq aralıq turnirlarda bayraqlı orınlardı qolǵa kiritip atırǵanıda ayqın kórinip atır.
Olimpiada háreketin jáne de rawajlandırıw hám ol jaǵdayda mámleketimiz sportshılarınıń qatnasıwın támiyinlew ilajları 1993 jılda Xalıq aralıq olimpiada komitetine aǵza bolǵan Ózbekstan Milliy olimpiada komiteti (MOQ) tárepinen támiyinlenedi. Mámleketimizge kelgen Aziya Olimpiada Keńesi, Aziya Paralimpiya komiteti, Awır atletika, boks, qılıshpazlıq, jeńil atletika hám gimnastika xalıq aralıq federaciyalari, Xalıq aralıq gúres birlespesi, Aziya taekvondo birlespesi, Pútkil dunya antidoping agentligi basshıları hám wákilleri Ózbekstanda Olimpiada háreketin rawajlandırıw boyınsha ámelge asırılıp atırǵan ilajlardı joqarı bahaladı. Jaratılǵan sport infrastrukturası sebepli Ózbekstan iri xalıq aralıq jarıslar, atap aytqanda, boks, taekvondo, erkin gúres, qılıshpazlıq hám basqa sport túrleri boyınsha dúnya hám Aziya chempionatları ótkeriletuǵın aymaqqa aylandı.
Mámleketimizde sport klubları hám jámáátleri tárbiyalaniwshıları arasından jas intalı sportshılardı saralap alıwǵa saldamlı itibar qaratılıp atır. Buǵan baylanıslı Ózbekstanda saw hám bárkámal áwladtı qáliplestiriwdiń haqılı hasası bolǵan balalar sportınıń ǵalabalıqlıǵın keńeytiw boyınsha alıp barılıp atırǵan siyasat bólek áhmietke ie bolıp atır. Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2002 jıldaǵı pármanına muwapıq Balalar sportın rawajlandırıw fondı islengeni balalar sportın rawajlandırıw jolındaǵı zárúrli qádem boldı. Onıń tiykarǵı wazıypası balalar ortasında dene tárbiyası hám sporttı rawajlandırıw, jetkinshekte sportqa qızıǵıwshılıqtı oyatıw, olardı patriotlıq ruwxında tárbiyalaw salasındaǵı mámleket siyasatın ámelge asırıwǵa kómeklesiwden ibarat.
Mámleketimizde ámelge asırılıp atırǵan keń kólemli ózgerisler sebepli sport, ásirese, jaslar ortasında eń abıraylı iskerlik baǵdarlarınan birine aylandı. Ózbekstannıń abıraylı xalıq aralıq sıylıqlarǵa ie bolǵan uqıplı wákilleriniń atı bolsa mámleketimiz hám dúnya sportı tariyxına mórlengen.