O‘zbekiston-Turkiya savdo-iqtisodiy hamkorlik
2025-05-16 09:50:00 / Yangiliklar

Joriy yilning 15-may kuni Toshkent shahrida O‘zbekiston Respublikasi va Turkiya Respublikasi o‘rtasidagi savdo-iqtisodiy hamkorlik bo‘yicha Hukumatlararo komissiyaning sakkizinchi yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Tadbir doirasida shuningdek, ikki mamlakat ishbilarmon doiralari ishtirokida O‘zbekiston–Turkiya biznes-forumi va sanoat ko‘rgazmasi ham tashkil etildi. Yig‘ilishda O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari — Iqtisodiyot va moliya vaziri Jamshid Qo‘chqorov hamda Turkiya Respublikasi Vitse-prezidenti Jevdet Yilmaz boshchiligidagi rasmiy delegatsiyalar ishtirok etdi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan makroiqtisodiy barqarorlik va yalpi ichki mahsulotning yillik o‘sish sur’atini kamida 6 % darajasida ta’minlash, 2030-yilga borib, uni 200 mlrd dollarga yetkazish va shu asnoda aholi farovonligini oshirish hamda kambag‘allikni qisqartirish asosiy vazifa sifatida belgilab berilgan.
Ushbu maqsadlarga erishishda Turkiya mamlakati bilan savdo-iqtisodiy munosabatlarni yanada chuqurlashtirish, investisiya va sanoat kooperatsiya aloqalarini kengaytirish muhim ahamiyat kasb etadi. O‘zbekistonda hozirda
2 mingdan ortiq Turkiya kompaniyalari faoliyat yuritmoqda, bu ikki tomonlama iqtisodiy hamkorlikning izchil rivojlanayotganidan dalolat beradi.
2024-yilda Anqara shahrida bo‘lib o‘tgan Oliy darajadagi O‘zbekiston-Turkiya strategik hamkorlik Kengashining 3-yig‘ilishi va uning doirasida ilk bora o‘tkazilgan Ishbilarmon doira vakillari bilan uchrashuv so‘nggi yillarda ikki mamlakat rahbarlari sa’y-harakatlari bilan hamkorligi mutlaqo yangi pog‘ona — keng qamrovli strategik sheriklik munosabatlariga olib chiqilganining yaqqol belgisidir.
Ma’lumot uchun: Oliy darajadagi O‘zbekiston-Turkiya strategik hamkorlik Kengashining 1-yig‘ilishi 2020-yil 19-fevral kuni Anqarada, 2-yig‘ilishi 2022-yil 29-mart kuni Toshkentda, 3-yig‘ilishi 2024-yil 6-iyunda Anqarada bo‘lib o‘tgan.
Konstruktiv va o‘zaro anglashuv ruhida kechgan Komissiya yig‘ilishida ikki tomonlama savdo-iqtisodiy munosabatlarning bugungi holati chuqur tahlil qilindi. Mamlakatlar o‘rtasidagi savdo hajmini yanada kengaytirish, sarmoyaviy faollikni oshirish va sektorlararo integratsiyani chuqurlashtirish borasida aniq chora-tadbirlar belgilandi.
Muhokamalar davomida quyidagi ustuvor yo‘nalishlarda hamkorlikni kuchaytirish yuzasidan kelishuvga erishildi:
· sanoat kooperatsiyasi (charm-poyabzal, zargarlik, qurilish materiallari, mebel, shisha mahsulotlari, farmatsevtika);
· davlat xaridlari va shaharsozlik siyosatida tajriba almashish;
· professional ta’lim va kadrlar tayyorlash;
· kichik va o‘rta biznesni rivojlantirish;
· “yashil iqtisodiyot” va barqaror rivojlanishga yo‘naltirilgan qo‘shma loyihalarni ilgari surish;
· davlat-xususiy sheriklik (DXSh) mexanizmlari orqali strategik tashabbuslarni amalga oshirish.
Ta’kidlanishicha, 2024-yilda O‘zbekiston va Turkiya o‘rtasidagi o‘zaro savdo hajmi 2,9 milliard AQSh dollarini tashkil etdi. Yig‘ilish davomida yaqin yillarda bu ko‘rsatkichni 5 milliard dollarga yetkazish bo‘yicha aniq reja va yo‘l xaritalari ishlab chiqildi. Bu borada eksport-import operatsiyalarini soddalashtirish, bojxona tartib-taomillarini moslashtirish va biznes uchun qulay muhit yaratish bo‘yicha muhim kelishuvlarga erishildi.
Kunning ikkinchi yarmida o‘tkazilgan biznes-forumda O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan va yangi loyihalarni rejalashtirayotgan turk kompaniyalari vakillari ishtirok etdi. Sanoat ko‘rgazmasi esa ikki mamlakat tadbirkorlariga ishlab chiqarish salohiyati, texnologik imkoniyatlar va hamkorlik istiqbollarini namoyish qilish imkonini berdi.
Turkiya tomoni O‘zbekistonda olib borilayotgan iqtisodiy islohotlarni ijobiy baholab, mamlakatdagi investitsiyaviy muhitning barqaror va jozibadorligini qayd etdi. Ko‘plab turk kompaniyalari kelgusida yangi loyihalarni boshlashga tayyor ekanligini bildirdi.
Mazkur yig‘ilish va uning doirasida imzolangan kelishuvlar, shuningdek, biznes-forum natijalari O‘zbekiston–Turkiya oliy darajadagi Strategik hamkorlik Kengashining navbatdagi majlis kun tartibini mazmunan boyitishga xizmat qiladi.
Shu bilan birga, ushbu voqea O‘zbekiston va Turkiya o‘rtasidagi do‘stona va ko‘p qirrali strategik sheriklikni yangi bosqichga olib chiqish yo‘lida muhim qadam bo‘ldi.